راهکار های استفاده از موبایل برای نوجوانان ایرانی

دو دختر نوجوانم را میدیدم که زمان زیادی را با موبایل‌شون سر میکنند. صداشون میزدم برای انجام کاری، تا میرفتند حسابی کلافه میشدم. میگفتند الان میرم، چندساعت بعد میرفتند. مادرشون برای کاری صداشون میزد یا جواب نمیدادند یا اینکه میگفتند باشه و همون موقع نمیرفتند. برای مدتی دیدم اگر کاری نکنم روابطمون ممکن است بهم بخورد. باید یک کار خلاقانه‌ای انجام میدادم. از طرفی میدونستم که استفاده از موبایل برای نوجوانان میتواند هم کضر باشد و هم مفید. باید راهش را پیدا میکردم.

بعد از کلی پرس و جو و تحقیق به یک نتیجه‌ی مطلوب رسیدم. چندتا سؤال از خودم پرسیدم. چرا اینقدر استفاده از موبایل برای نوجوانان مهم یا جذاب شده است؟ چگونه میشود کاری کرد تا یک نوجوان هم به علاقه‌اش برسد و هم به مسئولیتی که دارد؟ چه راهکارهایی برای من پدر و برای یک نوجوان وجود دارد تا به بهترین شیوه‌ی استفاده از مویابل برسد. در نتیجه با بررسی و البته کلی کلنجار رفتن با موضوعات مختلف به پاسخ چند سؤالی که توی ذهنم بود، رسیدم. در ادامه‌ی مطلب به این پرسش‌ها پاسخ میدهیم.

چرا استفاده از موبایل برای نوجوانان ایرانی اینقدر مهم شده است؟

در هر فرهنگ و جامعه‌ای بنا شرایط محیط آموزشی و خانوادگی استفاده از موبایل برای جوانان متفاوت است. در کشور ما ایران نیز با توجه با فرهنگ‌های متفاوتی که دارد شرایطش با دیگر جوامع فرق میکند. حالا این را هم در نظر بگیرید که یک نوجوان ایرانی با تنوع فرهنگی، زبانی و حتی سنتی متنوع روبروست. در فرهنگ و جامعه ایرانی استفاده از موبایل برای نوجوانان به چند دلیل اهمیت زیادی پیدا کرده‌است. دلایل را با هم بررسی می کنیم.

1- ارتباطات و اجتماعی‌شدن

تلفن‌های همراه ابزاری را برای نوجوانان فراهم می کند تا با همسالان، دوستان و اعضای خانواده خودشان در ارتباط باشند. در فرهنگ ایرانی، ارتباطات و روابط اجتماعی قوی‌داشتن، از ارزش بالایی برخوردار است. تلفن‌های همراه نوجوانان را قادر می‌سازد تا ارتباط دائمی خودشان را حفظ کنند. تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و خود را از طریق برنامه‌های پیام‌رسان، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و تماس‌های ویدیویی ابراز کنند. این ارتباطات به تقویت حس تعلق وبرطرف‌کردن نیاز عشق و تعلق‌خاطرشان کمک می کند. به نوجوانان اجازه می دهد تا در زندگی اجتماعی خود رو به جلو حرکت کنند. به دنبال حمایت عاطفی هستند و روابط بین فردی خود را تقویت کنند.

2- دسترسی به اطلاعات و آموزش

تلفن همراه به نوجوانان امکان دسترسی به اطلاعات و منابع آموزشی فراوانی را می دهد. فرهنگ ما نیز بر آموزش و کسب دانش تاکید زیادی دارد. از طریق تلفن همراه، نوجوانان می توانند به برنامه های آموزشی، دوره‌های آنلاین، کتابخانه‌های دیجیتال و موارد تحقیقاتی دسترسی داشته باشند. آنها می توانند دیدگاه های متنوعی را کشف کنند، و افق‌های روشن خود را گسترش دهند. اعتقاد دارند یادگیری خود را فراتر از محدودیت‌های محیط‌های آموزشی سنتی میتوانند افزایش دهند. از طرفی امروزه موبایل، به اشتراک‌گذاری اطلاعات را راحتر کرده‌است. نهایتا نوجوانان را کمک میکند تا از رویدادهای بروز، تحولات فرهنگی و مسائل جهانی مطلع شوند.

3- توسعه فردی و ابراز وجود

موبایل‌های هوشمند بستری را برای نوجوانان فراهم می کند تا بطور خلاقانه‌ای خود را ابراز کنند و علایق شخصی خود را بنمایش بگذارند. فرهنگ امروز جهانی و البته ایرانی نیز جوانان را تشویق به ابراز وجود و رشد شخصیتی میکند. نوجوانان می توانند از تلفن همراه برای انجام فعالیت‌های هنری مانند عکاسی، فیلمبرداری، نوشتن و آهنگ‌سازی مدرن استفاده کنند. آن‌ها می‌توانند آثار خلاقانه، نظرات و ایده‌های خود را از طریق پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها یا پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری ویدیو به اشتراک بگذارند. این آنها را قادر می سازد تا استعدادهای خود را به نمایش بگذارند، بازخورد دریافت کنند و هویت مجازی بسازند که با علایق و آرزوهای آنها همسو باشد.

4- مهارت‌های دیجیتال و سواد فناوری

در عصر دیجیتال امروزی، داشتن مهارت‌های دیجیتال و سواد فناوری برای موفقیت آینده بسیار مهم است. تلفن های همراه فرصتی را برای نوجوانان فراهم می کند تا چنین مهارت‌هایی را در خود توسعه دهند. نوجوانان با استفاده‌ی از اپلیکیشن‌های موبایل، مرورگر اینترنت و درگیر شدن با ابزارهای دیجیتالی مختلف می توانند مهارت خود را در فناوری، ارتباطات، حل مسئله و تفکر انتقادی افزایش دهند. این مهارت‌ها در فعالیت‌های آکادمیک، مشاغل آینده و همسوی با چشم‌انداز فناوری به سرعت در حال تحول ارزشمندی هستند.

با استفاده از موبایل برای نوجوانان چه نیازهایی را برایشان برطرف می کند؟

اکثر آدما نیازهایی را در زندگی فردی و اجتماعی خود دارند. بالطبع برای رفع این نیازها اقداماتی را نیز انجام میدهند یا حتی پیش‌بینی می کنند. این فقط خاص انسان نیست. حیوانات و هر موجود زنده‌ای نیازهایی دارد که باید برطرف کند. برای رفع نیازهای مربوط هم باید امکانات موجودی را که در اختیار دارند، بکار بگیرند. جوانان هم با توجه‌ی به نیازشان منابع را جستجو میکنند و از آنها برای رسیدن به خواسته‌شان اقداماتی را برای خود تعریف میکنند. موبایل و فضای مجازی می تواند چندین نیاز نوجوانان با توجه به فرهنگ و جامعه ایرانی را برآورده کند:

1- ارتباط اجتماعی و احساس تعلق

فضاهای موبایلی و مجازی بستری را برای نوجوانان فراهم می کند تا با دیگرانی که علایق، تجربیات و هویت مشترک دارند ارتباط برقرار کنند. آن‌ها می‌توانند افراد همفکر خود را پیدا کنند. به جوامع آنلاین بپیوندند و در بحث‌ها و فعالیت‌هایی شرکت کنند که حس تعلق را در آنها تقویت می‌کنند. این امر به ویژه برای نوجوانانی که ممکن است احساس انزوا کنند بسیار مهم است. از همین‌رو برای یافتن حس اجتماعی در محیط فیزیکی نزدیک خود تلاش میکنند اما، نیافتند به موبایل روی میآورند.

2- خوداظهاری و کاوش هویت

فضاهای مجازی و موبایل این امکان را برای کاوش و بیان هویت در اختیار نوجوانان قرار می دهد. آن‌ها می‌توانند جنبه‌های مختلف شخصیت، علایق و ارزش‌های خود را آزمایش کنند. در جوامع آنلاینی که دیدگاه‌های مشابهی دارند، پذیرش و اعتبار پیدا کنند. این کاوش به نوجوانان اجازه می دهد تا حس خود را پرورش دهند، اعتماد به نفس به دست آورند و فردیت خود را در چارچوب فرهنگ ایرانی تثبیت کنند.

3- یادگیری غیردرسی و رشد فردی

موبایل فرصت هایی را برای یادگیری مواردی عیر از دروس رسمی و رشد فردی فراهم می کنند. نوجوانان می توانند به طیف گسترده‌ای از محتوای آموزشی، و منابعی که با علایق و توانمندی آنها همخوانی دارد، دسترسی داشته باشند. آن‌ها می‌توانند مهارت‌های جدید بیاموزند. دانش لازم را کسب کنند، و سفرهای یادگیری خودگردان مجازی را دنبال کنند. همچنین چنین فضایی نوجوانان را قادر می‌سازد تا در بحث‌ها و اشتراک‌گذاری اطلاعات شرکت کنند. از طرفی به آن‌ها اجازه می‌دهد مهارت‌های تفکر انتقادی خود را توسعه دهند و دیدگاه‌های خود را ابراز و توسعه دهند.

4- سرگرمی و فعالیت‌های برای اوقات فراغت

فضای مجازی و موبایل گزینه‌های سرگرمی فراوانی را برای نوجوانان ارائه می دهند. آن‌ها می‌توانند به بازی‌ها، پلتفرم‌های پخش سریالی، ویدیوها، موسیقی و سایر موارد سرگرم‌کننده‌ی دیجیتال دسترسی داشته باشند. این فعالیت‌ها آرامش، تفریح و فرار از استرس‌های روزمره را فراهم می کنند. در فرهنگ ایرانی که به اوقات فراغت و لذت بهای کمتری داده شده‌است. چنین محیطی وسیله‌ای مناسب و در دسترس برای سرگرمی و فعالیت‌های فراغتی در اختیار نوجوانان قرار می دهد.

5- حریم خصوصی و مستقل

موبایل درجه‌ای از حریم خصوصی و استقلال را به نوجوانان ارائه می‌دهند تا بتوانند خود را بدون قضاوت یا بررسی فوری در فضاهای فیزیکی تجربه کنند. حریم شخصی و استقلال می تواند در هر جامعه‌ای به ویژه در فرهنگ ایرانی مهم باشد. جایی است که هنجارها و انتظارات اجتماعی ممکن است محدودیت‌های خاصی را برای ابراز فرد تحمیل کند. تلفن‌های همراه یک قلمرو خصوصی را در اختیار نوجوانان قرار می دهد. به آنها اجازه می دهد افکار، احساسات و علایق شخصی خود را آزادانه کشف کنند و بروز دهند.

توجه به این نکات ضروری است، درحالی که فضای مجازی میتواند نیازهای خاص نوجوانان را برآورده کند، ایجاد تعادل با سایر جنبه‌های زندگی مهم است. ضروریست که بتوانیم در این فضا فعالیت‌های تحصیلی یا بدنی و چهره به چهره را مدیریت کنیم. جوانان را به استفاده‌ی مسئولانه و آگاهانه در جهت‌یابی درست و هدفمند تشویق کنیم. در این پلتفرم‌ها حفظ پیشرفت و رفاه کلی اجتماعی، خانوادگی و رشد شخصی بسیار مهم است.

فواید استفاده از موبایل برای نوجوانان

قبل از اینکه به فواید استفاده از موبایل برا نوجوانان بپردازیم، باید به یک موضوع دقت کنیم. در این قسمت فقط در مورد فایده‌های آن را در نظر بگیرید. در بخش بعدی مطالب مربوط به مضرات استفاده از موبایل برای نوجوانان را میتوانید مطالعه کنید. اما یک چیز دیگر را نیز در نظر بگیریم. آیا تا بحال از خود نوجوان‌مون پرسیدیم که: فواید استفاده از موبایل رو میتونی بهم یگید؟ قائدتا جواب‌هایی برای شما دارند. آنها را بشنوید و نظرات‌شون رو فعالانه گوش‌کنید. ممکن است کلی موارد مطلوب در گفته‌های آنها پنهان باشد. مواردی که میتواند به شما در ارتباط بهتر با نوجوانان کمک کنند.

1- ارتباط:

تلفن‌های همراه به نوجوانان اجازه می دهد تا با دوستان، خانواده و همسالان خود در ارتباط باشند. آنها به راحتی می توانند از طریق تماس‌ها، پیام‌های متنی و پلتفرم‌های اجتماعی ارتباط برقرار کنند.

2- دسترسی به اطلاعات مورد نیاز شخصی:

تلفن‌های همراه دسترسی فوری به انبوهی از اطلاعات و منابع آموزشی را فراهم می کنند. نوجوانان می توانند از موبایل خود برای تحقیق در مورد پروژه‌های مدرسه، یادگیری مهارت‌های جدید و کشف موضوعات مختلف مورد علاقه استفاده کنند این ارتباطات به تقویت روابط، حفظ روابط اجتماعی و ایجاد حس تعلق کمک می کند.

3- ابزارهایی جهت بهره‌وری و ارتقاء سطح آگاهی:

تلفن‌های همراه طیف گسترده‌ای از برنامه‌های بهره‌وری سطح فکری و علمی را ارائه می‌کنند. چنین ابزارهایی می‌توانند به نوجوانان کمک کنند سازماندهی شوند و برنامه‌های خود را مدیریت کنند. جهت ایجاد نظم یادآوری‌ها را برای خود تنظیم کنند و اینکار بهره‌وری آن‌ها را افزایش دهند. این ابزارها می توانند برای کارهای مدرسه، فعالیت‌های فوق برنامه و گروهی ارزشمند باشند.

4- ایجاد موقعیت‌های ایمن و اضطراری:

داشتن تلفن همراه به نوجوانان این امکان را می دهد تا در مواقع اضطراری کمک بگیرند و با والدین خود در ارتباط باشند. آنها می توانند در صورت نیاز به سرعت با مسئولین مدرسه، سرپرستان یا خدمات اضطراری خاص تماس بگیرند. این احساس امنیت می تواند آرامش خاطر را هم برای نوجوانان و هم برای والدین‌شان فراهم کند.

مضرات استفاده از موبایل برای نوجوانان

1- وقت گذاشتن بیش از حد: گذراندن زمان بیش از حد با تلفن همراه می تواند منجر به ایجاد سبک زندگی نامناسب شود. عدم فعالیت بدنی و مشکلات بالقوه سلامتی مانند خستگی چشم، مشکلات اسکلتی و عضلانی و یا حتی اختلالات خواب شود.

2- تأثیرات اجتماعی و آشفتگی عاطفی: اتکای شدید به تلفن همراه می تواند تأثیر منفی بر تعاملات اجتماعی فیزیکی، مهارت‌های بین فردی و رفاه عاطفی داشته باشد. ممکن است منجر به احساس انزوا، اعتیاد، آزار و اذیت اینترنتی و کاهش همدلی شود. استفاده بیش از حد از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی ممکن است منجر به احساس انزوا، مقایسه و اعتماد به نفس پایین شود. علاوه بر این، استفاده بیش از حد از تلفن همراه می تواند به اعتیاد و زورگویی سایبری در نوجوانان کمک کند.
3- عملکرد تحصیلی: اگر به درستی مدیریت نشود، بیش از حد استفاده از موبایل برای نوجوانان می تواند حواس نوجوانان را از مطالعه منحرف کند. بر تمرکز آنها تأثیر بگذارد و منجر به کاهش عملکرد تحصیلی‌شان شود. برای نوجوانان مهم است که بین استفاده از تلفن همراه و مسئولیت‌های تحصیلی خود تعادلی ایجاد کنند.

راهکارهای استفاده از موبایل برای نوجوانان چیست؟

با در نظرگرفتن اینکه برای هرفرد و خانواده‌ی ایرانی راهکار خودش را میطلبد، ولی چنین راههایی نیز مفید خواهد بود. با توجه‌ی به اینکه با کاوش در رفتاری که نوجوانان از خود بروز میدهند میتوان راهکار خاص خودش را اجرا نمود. برای همین میتوانید یک یا چندتا از راهها را امتحان کنید. احتمال اینکه به نتیجه‌ی مطلوب برسید، هست. اما اگر آن نتیجه‌ی دلخواه را کسب نکردید باید از یک متخصص کمک بگیرید. برای اطمینان از استفاده مسئولانه و سالم از تلفن همراه، در اینجا چند راهکار جهت استفاده از موبایل برای نوجوانان وجود دارد:

1- الگوی رفتار مسئولانه والدین:

والدین و معلمان باید با نشان‌دادن استفاده‌ی مسئولانه از موبایل، میتوانند الگوی خوبی باشند. به نوجوانان اهمیت تعیین مرزها، مدیریت زمان، و اولویت‌دادن به تعاملات واقعی را بر تعامل بیش از حد مجازی نشان دهید. نشان دهید که میتوان با بهره‌گیری از مسئولیت‌پذیری در انتخاب آگاهانه میتوان عملکرد بهتری داشت. خیلی از فرزندان ما اولین الگوی خود را والدین و معلمان خود میدانند.

2-آموزش مصرف دیجیتال:

به نوجوانان در مورد ایمنی آنلاین، حریم خصوصی و رفتار آنلاین مسئولانه آموزش دهید. با آنها در مورد عواقب بالقوه‌ی اشتراک گذاری اطلاعات شخصی و اهمیت ارتباطات آنلاین محترمانه گفتگو کنید. تعامل آنلاین با غریبه‌ها و شرکت در فعالیت‌های مضر نیاز به آموزش‌دیدن دارد. در کنار آموزش، محترمانه و همدلانه‌بودن آنلاین را تشویق کنید.

3- نوجوانان را به روابط رو در رو را تشویق کنید:

نوجوانان را تشویق کنید تا در تعاملات اجتماعی رو در رو شرکت کنند. وقت خود را با دوستان و خانواده بگذرانند و در فعالیت هایی شرکت کنند که موبایل در آن جای ندارد. ایجاد تعادل سالم بین تجربیات آنلاین و آفلاین الگوپذیر هستند. آنها را تشویق کنید مدتی بدون فضای مجازی با گروه‌ها و جمع‌های خانوادگی و با دوستان خود سپری کنند.

4- مدیریت و محدودکردن زمان استفاده از موبایل:

کمک کنید تا نوجوان‌تان محدودیت‌های معقولی را برای زمان استفاده‌ی از موبایل خود تعیین کنند. همراهی‌شان کنید به طور منظم استراحت کنند. توصیه می شود از دستورالعمل های ارائه شده توسط سازمان‌هایی مانند آکادمی و مدارس پیشرفته‌ی معروف پیروی کنید. مثلا آکادمی کودکان و نوجوانانی در آمریکا بیش از 2 ساعت استفاده از موبایل بصورت تفریحی در روز را توصیه نمی کند. دوری و استراحت منظم از نمایشگرها و درگیر شدن در فعالیت‌های بدنی، سرگرمی‌ها یا تعاملات فیزیکی برای رفاه کلی آنها ضروری است.

5- استفاده‌ی متعادل:

نوجوانان را تشویق کنید تا از تلفن همراه خود برای فعالیت‌های مختلف از جمله اهداف آموزشی، تعامل اجتماعی و سرگرمی‌ها استفاده کنند. آنهم استفاده‌ای که نه صرفاً برای سرگرمی یا مصرف غیرفعال باشد. به آن‌ها کمک کنید اپلیکیشن‌های آموزشی را جستجو و پیدا کنند. بیشتر در کارهای خلاقانه شرکت کنند و راه‌هایی برای استفاده از تلفن‌هایشان برای رشد شخصی بیابند.

زمان استفاده از موبایل برای نوجوانان چقدر باشد خوب است؟

در فرهنگ و جامعه ایرانی، تعیین میزان مناسب استفاده از موبایل برای نوجوانان موضوع دغدغه بسیاری از والدین است. درحالی که هیچ پاسخ یکسانی برای همه وجود ندارد. اینجا چند فاکتور برای تعیین حد و مرز برای زمان استفاده از موبایل برای نوجوانان در بطن فرهنگ ایرانی وجود دارد. سعی کرده‌ایم بهترین‌ها را که کارساز هستند به شما پیشنهاد کنیم. زمان و مدیریت استفاده نیز بسته به شرایط میتواند متفاوت باشد. وضعیت موجود را بسنجید و بعد تصمیم بگیرید که چقدر زمان برای نوجوان شما مناسب است.

سن و مرحله رشد استفاده از موبایل برای نوجوانان

سن و مرحله رشد نوجوان خود را در نظر بگیرید. همانطور که نوجوانان بزرگتر می شوند، ممکن است نیاز به استقلال و آزادی بیشتری در مدیریت زمان موبایل خود داشته باشند. نوجوانان جوانتر ممکن است در مقایسه با بزرگترها به راهنمایی و نظارت بیشتری نیاز داشته باشند. به طور کلی، توصیه می شود که نوجوانان 13 تا 18 ساله بیش از دو ساعت در روز از موبایل استفاده کنند. از طرفی بیشتر از چهارساعت هم احتمال اختلال وجود دارد. با این حال، این می تواند بسته به شرایط فردی و ارزش‌های خانوادگی متفاوت باشد.

مسئولیت‌های تحصیلی:

در جامعه‌ی ایران، آموزش از ارزش بالایی برخوردار است و والدین بر موفقیت تحصیلی تاکید زیادی دارند. هنگام تعیین محدودیت‌های زمان از موبایل، مسئولیت‌های تحصیلی نوجوان خود را در نظر بگیرید. اطمینان حاصل کنید که آنها زمان کافی برای مطالعه، انجام تکالیف و شرکت در فعالیت های فوق برنامه بدون حواس پرتی بیش از حد از دارند. آنها را تشویق کنید تا تعهدات تحصیلی خود را بر زمان تماشای برنامه‌های دیگر ترجیح دهند.

تعادل بخشیدن به فعالیت ها:

در فرهنگ و جامعه‌ی ایرانی، سبک زندگی متعادل که شامل انواع فعالیت ها باشد، ارجعیت دارد. نوجوان خود را تشویق کنید تا در طیف وسیعی از فعالیت‌ها فراتر از فضای مجازی شرکت کند. فعالیت‌هایی مانند ورزش بدنی، سرگرمی‌ها، گذراندن وقت با خانواده و دوستان، دنبال کردن علایق فرهنگی یا مشارکت در جامعه. به آنها کمک کنید تا تعادل سالمی بین زمان تماشای موبایل و فعالیت‌های آفلاین که با علایق و اهداف آن‌ها مطابقت دارد پیدا کنند.

بهزیستی فردی با استفاده از موبایل برای نوجوانان

تأثیر استفاده از موبایل برای جوانان را بر سلامت جسمی و روانی نوجوان خود در نظر بگیرید. استفاده‌ی بیش از حد از موبایل می‌تواند به بی‌تحرکی، کیفیت پایین خواب، خستگی چشم و مشکلات عاطفی ختم شود. نوجوان خود را کمک کنید به موبایل‌شان استراحت دهند و به فعالیت بدنی بپردازد. در مورد تأثیرات منفی استفاده‌ی بیش از حد خودآگاهی یادآور شوید. آنها را راهنمایی کنید تا انتخاب‌های مسئولانه را بردارد.

این را هم جدی بگیرید

به یاد داشته باشید که این دستورالعمل ها قوانین سفت و سختی نیستند و ممکن است بسته به موقعیت خاص نوجوان شما، پویایی خانواده و ارزش‌های فرهنگی متفاوت باشند. مهم است که نیازهای فردی نوجوان خود را در نظر بگیرید، وضعیت رفاهی او را زیر نظر بگیرید و در صورت لزوم برنامه‌ی شخصی او را تنظیم کنید. با حفظ تعادل بین زمان استفاده‌ی از موبایل و سایر جنبه‌های زندگی، می توانید به نوجوان خود کمک کنید تا عادات دیجیتالی مسئولانه خود را داشته‌باشد. از طرفی نیز رشد فردی و فرهنگی خودش را پرورش دهد.

مواردی که میتوانست به والدین در نحوه‌ی استفاده از موبایل برای نوجوانان کمک کند را با تحقیق و تجربه برایتان آوردیم. ممکن است برخی از نکات به شما کمک کند ولی تا به اقدام نرسد مشخص نخواهد کرد. به هر صورت به یکبار امتحان‌کردنش می ارزد. در آخر هم اگر تمامی موارد و نکات مطرح شده نتوانست مشکلاتان را حل کند، حتما با یک کوچ و متخصص در میان بگذارید. در صورت نیاز میتوانید روی عکس زیر کلیک کنید و یک جلسه رایگان 20 دقیقه‌ای رزرو کنید.