افزایش اعتماد به نفس در نوجوانی / 3 راهکار تضمینی برای والدین

یادمه دوره راهنمایی که الان شده متوسطه اول در مورد اعتماد به نفس در نوجوانی معلممون یه حرف جالبی زد. اون حرف تا حالا تو ذهنم مونده اما من نتونستم در خودم پرورشش بدم. خیلی دلم میخواست اونجوری که معلم گفت عمل کنم. به محض اینکه همه بچه ها از سرکلاس اومدن بیرون با هم دیگه در موردش صحبت می کردن. برای همدیگه خاطراتشون رو در مورد اعتماد به نفس تعریف می کردن.

وقتی برگشتیم سرکلاس هر کدوم از بچه ها پچ پچ هایی در مورد ساعت قبل داشتند. یکی میگفت کاش میتونستم منم اینطوری باشم. دیگری میگفت چیزی که استاد گفت من که دارمش. بالاخره اینقدر حرف زدند که صدای معلم دراومد.

چتونه؟ چرا اینقدر بحث میکنید؟ لطفا ساکت باشید که درس جدید رو بدیم. اما من تا آخر اون روز ذهنم درگیر این کلمه بود. اون جمله‌ای که روی تخته سیاه نوشته بود تا مدتها جلوی چشمم بود. متاسفانه من تا دوران دانشجویی هم نتونستم اونطوری باشم که تعریفش رو سرکلاس شنیدم. حسرت و افسوس هایی که سالهای سال با من بود و کاریم هم براش نکردم. جملش این بود:

اعتماد به نفس سرمایه ای هست که روزبروز تو را ثروتمندتر میکند.

توضیح هم داد که ثروتمند شدن در تمام جنبه ها از جمله، معنوی، مادی، روابط، مالی و روحی

چطور اعتماد به نفس در نوجوانی افزایش پیدا میکند؟

روزانه والدینی هستند که به من مراجعه می کنند و میپرسند برای افزایش اعتماد به نفس فرزندم چکار کنم؟ این هم مثل اکثر چیزهایی که ما دنبال آن هستیم دست یافتنیه و خودش یک مهارته. طبق روایتی که برایتان تعریف کردم، من در نقش یک فرزند و دانش آموز بودم. خیلی هم دنبال این بودم که بتوانم در خودم تقویتش کنم. از طرفی روُم هم نمیشد که پدرومادرم بگویم که من این مشکل را دارم.

از طرفی آنها هم متوجه کمبود اعتماد به نفس من نمیشدند. چون زمانی بود که پدرم شش ماهی یکبار از مسافرت بر میگشت. مادرم هم که درگیر مسائلی چون پخت غذا و نگهداری از چندتا گوسفندی که داشتیم، بود. آن روزی که من این جمله را از معلمم شنیدم نتوانستم به مادر بگویم که حتی ثروتمندشدن چطوریه. اصلا ثروتی که آنها از آن صحبت میکردند فقط پول بود و بس. سالها از این قضیه گذشت و من همچنان دنبال این مهارت بودم که چطور میشه افزایشش داد.

من دوست ندارم اون چیزهایی که دیگران بصورت کلیشه ای درموردش می نویسند برایتان بگویم. اما میتونم اون چیزهایی که بعدا به من خیلی کمک کرد تا اعتماد به نفس را تا حدود زیادی در خودم افزایش دهم، در موردش بنویسم. چند موردی که این سالها تونسته به خیلی از نوجوانان و خانواده ها کمک کنه رو براتون نام میبرم.

مشاهده دقیق نوجوانان در مواجه با چالش ها

وقتی که میگوییم فرزندم اعتماد به نفس پایینی دارد، به این دقت کنیم دقیقا کجاهاست. در چه موقعیت هایی این اتفاق میافتد؟ کجا عقب میکشد و چطور عقب میکشد؟ چه جاهایی خوب عمل میکند و کم نمیاره؟ یه خورده روی جواب این سؤالات دقت کنیم. لطفا همینجوری جواب ندید و دقیق باشید که ریز به ریز موضوع را پیگیری کنید.

توی جلسات کوچینگ که با والدین داریم، معمولا چون موضوع مختص خود پدر یا مادر نیست، از بچه دعوت می کنیم. زمانی که بچه ها میان تو جلسه ناگفته های زیادی ممکنه داشته باشند که خیلی از والدین ممکنه بهش دقت نکرده باشند. از موقعیت های جدیدی میگویند که در آن گرفتار شده و راهی به ذهن شان نمیرسه. اما میشد همین موارد رو والدین با همراهی کردن و دقت در رفتار و گفتارهای بچه شون بهترین گزینه های موفق را پیدا کنند.

خیلی جاها هم میشه که والدین به فرزندشون نسبت به موقعیت های کمبود اعتماد به نفس، آگاه نیستند. یکی از اینها مدارس و آموزشگاههاست. این مورد هم با همکاری مسئولین مرتبط و معلمین قابل حله. پیگیر فرزند خود باشند و  در جاهایی که ضعف نشان میدهند دنبال برطرف کردن همان موضع باشند. درسته که مشفله ذهنی و کاری زیاده ولی دقت کنیم داریم برای چی و چرا زحمت به خود میدهیم.

انتخاب دوستان با اعتماد به نفس در نوجوانی

معمولا ماها دوستانی رو انتخاب میکنیم که یک حس خوبی بهمون میدند. رفقایی که صمیمیت ما براساس یک سری از خصوصیات فردی اونهاست که ادامه پیدا میکند. دستوری یا منفعت طلب نیستند. رازدارند و در کمک به ما دریغ نمیکنند. این طبیعی ترین چیزهایی هست که ما دوستان خود را انتخاب میکنیم. اگر غیر از این باشد به احتمال زیاد دوام چندانی نخواهند داشت.

فرزند نوجوان ما هم قائدتا دنبال چنین دوستان ماندگار و با شخصیتی هستند. اما یه جاهایی میشود که آنها به بچه هایی رو میاورند که بتوانند کمبودشان را برطرف کنند. در چنین دورانی معمولا احساسی تر گزینه ها انتخاب میشه. این که ما چقدر دوستان فرزند خود را میشناسیم بسته به رابطه ای که ما با بچه‌مون هم داریم هم دارد. بیایید و همین حالا ببینید فرزندتان چندتا دوست صمیمی دارد؟ آنها چه خصوصیتی دارند؟ بچه شما چرا این پیمان دوستی را حفظ کرده و نگه داشته است.

میتونه خیلی مهم باشه که ما چقدر از دوستان فرزند خود و همچنین خانواد های آنها آشنا هستیم. حالا که خیلی از انتخاب ها از طریق فضای مجازی صورت میگیرد و احتمال اینکه با آگاهی کامل باشد، پایین تر است. تاثیری که دوست فرزند شما در جهت تقویت اعتماد به نفس در نوجوانی بچه‌ی شما باشد، بسیار حائز اهمیت است. کمکش کنید دقتش را بالا ببرد.

نوجوان شما چه مکان هایی برای حضور را ترجیح میدهد؟ 

یادم هست وقتی که میخواستم در مراسمات یا جلساتی شرکت کنم، دقت میکردم کیا هستند و قراره چه اتفاقی بیافته؟ در آن سن سعی میکردم یا با پدرم برم یا اصلا نرم. به جز یه جاهایی مثل زمین فوتبال که همسن و سالهای خودم بودند و آنهم با کلی اکراه که تنبیه نشم. زورگویی و حق خوری در خیلی از بازی ها اون موقع بود و من هیچ کاری نمیتونستم بکنم. بعضی مواقع همین بازی هارو هم نمیرفتم.

امروزه که یه خورده بهتر شده و چنین مراسماتی هم تا دلتون بخواد هست. میتونیم روی این دقت کنیم که فرزندمون از چه جاهایی برای حضور یافتن اکراه داره و برای کجاها مشتاق هست. چندبار در روز یادآور میشه؟ چقدر در موردش حرف میزنه؟ بیشتر از چه کسانی که حضور دارند تعریف میکنه؟ بیشتر روی چه خصوصیتی تمرکز داره؟

اینکه ما از یه چیزهایی خوشمون میاد و در موردش دوست داریم صحبت کنیم، به علاقمندی ما مربوط هست. حالا یا علاقه داریم که آن خصوصیت یا چیز رو داشته باشیم یا اینکه ممکن است آز آن بدمون بیاد. ولی همین تمایلات چیزهای زیادی برای گفتن به ما دارد. فرزند نوجوان ما نیز از این ابرازها و نشان دادن یا ندادن آنها میتواند بسیاری از مسائل را برای ما حل کند.

باور کنید اگر به تنهایی به این سه مورد دقت کنید و وقت بزارید برای درکشون، خیلی چیزها رو براتون روشن میکنه. نیازی نیست که کلی به خودتون زحمت بدید که چرا و چطور اعتماد به نفس در نوجوانی را تقویت میشه کرد یا از بین برد؟